Kader mi , seçim mi , rastlantı mı ?
Bir sosyal medya forum sitesinde gördüğüm kader nedir , seçim ve rastlantı nedir ? Sorusuna verdiğim cevabı paylaşmak istedim .
Keyifle okumanız dileğiyle..
Bir mum "yanmak benim seçimimdi , lakin tesadüfen bir yangında tutuştum ve yandım" diyebilir mi? Mum seçebilir mi ? Belki bir tesadüfe maruz kalabilir ve tutuşabilir ; lakin seçmek ancak ve ancak bilinç işidir . Burada sözkonusu kader meselesi ise ,bilinçli yani iradeli varlıktan bahsediyor olmamız gerekiyor; sanırım hepimiz hemfikiriz.
Örneğin,Adam geliyor, soru soruyor, ayrıntılı yanıt veriyorum ; "ooo harika" diyor gidiyor ; bir bakıyorum kucağında bir ürünle geliyor , benim söylediğimin tam zıttı , hatta alma dediğim şeyi almış gelmiş. "Yahu" diyorum "ne oldu şimdi , o kadar anlattım, açıkladım ve sen de tamam dedin" .
-Gittiğim mağazada öyle güzel anlattılar ve allayıp pulladılar ki, senin tüm uyarıların uçup gitti aklımdan diyor.
Kader hadisesinde de durum buna çok benzer ; bu örnekten farklı olarak, o adamın gidip ne alacağını bilen varlık Tanrı'dır.
Doğruyu ona açık açık ifade ettiği , defalarca vurguladığı halde , onun gidip almaması gereken ve hatta belki de kullanamayacağı bir ürünü alacağını bildiği halde , kararı ona bırakan üstün ve eşsiz varlık.
(Ben ise sadece bir uyarıcıyım, onun gidip ne alacağını bilme imkanım ve iznim yok)
Gelelim rastlantı meselesine ; rastlantı diye bir şeyin olduğuna inanmıyorum. Yere düşen bir parayı bulmak rastlantı mıdır ? Bence hayır ; bir sebeple orada yürüyorum ; bir eksiklik nedeni ile o para cepten yada bir yerden düşmüş. Sırf kafa dağıtmak için boş boş yürüyor olsam dahi , yürüme sebebim var (Kafa dağıtmak). Parayı düşüren , cüzdanı öyle saçma sapan taşıyor ki , cüzdan düşmeye zorunlu.
Durum resmen "İrade yoksunluğu ile , iradenin kesişimi..". Yani sebepler sonucu bir durum.Sebep+Sebep = Sonuç
(Var olan her şeyi sebep sonuç ilişkisine dahil ettiğimden dolayı , bu formüle göre ya her şeye tesadüf demeli yada hiçbir şeye tesadüf dememeliyiz)Seçmek kavramına dair ise kafamda şöyle bir örnek var :
Mum un doğasında yani fıtrat denilen yapısında yanmak bir özelliktir ; fakat bu özellik klasik manada taşta yoktur. Taş dilediği kadar ben yanmayı seçiyorum desin , yanamaz. Varlığı , yanmaya müsait olmalıdır. Bilmem anlatabiliyor muyum.
İnsanı mumdan farklı kılan şey , kendi ateşini kendinin yakmasıdır. Mum ise edilgen olup daima bir etken arar. (Seçim/irade/kader bağı)
Saygılarımla
| 02.08.2016 |